motyw starego zamczyska w tekstach kultury

Katastrofa dziewczęcości [w:] Literatura i książka dziecięca. Słowo – obiegi – konteksty, Warszawa 2003, s. 145-158; - Naomi Wolf, Kultura i Poza mitem urody [w:] Mit urody, Warszawa 2014, s. 87-119 i 337-358. 7. Bój się obcego! Baśnie źródłem lęku - Wilhelm i Jakub Grimm, Czerwony Kapturek [w:] Baśnie dla dzieci i dla domu Ten motyw burzy szczęśliwy obraz macierzyństwa . Wizerunek matki cierpiącej znajduje różne realizacje w tekstach i dziełach kultury , bowiem motyw cierpienia jest niezmienny i ponadczasowy . Matka to Maryja , która uosabia cud stworzenia , ale i matczyny ból , którego zapowiedź usłyszy w proroctwie : „Twoje serce miecz przeniknie 2005 1955 ,,Deszcz Jesienny” Słownik języka polskiego pod. Red. Mieczysława Szymczaka.* Wieloznaczność symboliki okna w filmie. * Okno jako symbol granicy poznania siebie. * Motyw okna otwiera i zamyka przestrzeń życiową człowieka. * Okno to miejsce refleksji nad własnym życiem. Inspiracje motywem apokalipsy wśród twórców kultury. Dla wielu twórców Biblia stanowiła źródło odwołań i inspiracji. Do dziś Księga ta pozostaje nieprzebraną skarbnicą wzorców osobowych, postaw, fabuł, anegdot, wątków i motywów, symboli i metafizycznych odniesień. Do Biblii sięgali praktycznie wszyscy wielcy malarze Innym sposobem ujęcia motywu rodziny jest ukazanie jego oblicza w literaturze oraz innych tekstach kultury. Poniższe tematy należą do drugiej grupy, zakładającej związek literatury z innymi dziedzinami sztuki: • Patrzeć na świat przez pryzmat rodziny. Omów motyw rodziny na podstawie znanej ci literatury i innych tekstów kultury. nonton film dilan 1991 full movie indoxxi. MITOLOGIA - mit o Demeter i Korze – Demeter, grecka bogini urodzaju, z tęsknoty za porwaną przez Hadesa córką uśmierciła całą przyrodę. Kiedy jednak kora powróciła do matki na ziemi zawitała wiosna. Niobe - symbol matczynego cierpienia – była zbyt dumna ze swego potomstwa, dlatego zazdrosna Latona wymordowała wszystkie jej dzieci, a rozpaczającą Niobe Zeus zamienił w kamień. Jokasta - matka i żona Edypa, którego poślubiła nie rozpoznając w nim syna, w związku z klątwą ciążącą nad rodem Labdakidów. Gdy poznała prawdę, powiesiła się. BIBLIA - matką wszystkich żyjących nazywana jest Ewa (z hebrajskiego Hawwah – życie)– pierwsza kobieta, stworzona, by dodać ducha Adamowi, któremu przykrzyło się w raju ziemskim. Matka Kaina, Abla i Seta. W Nowym Testamencie możemy odnaleźć motyw matki radosnej – Maryi podczas zwiastowania i matki cierpiącej – Maryi obecnej na Golgocie podczas ukrzyżowania i śmierci Chrystusa ”Teogonia” - Hezjod wspomina postać Gaji – Matki-Rodzicielki, Ziemi, która nie została stworzona przez jakiegoś boga, ale powstała sama przez się, nie wiadomo dlaczego, skąd i z czyjego rozkazu, po czym zrodziła Uranowa (niebo) i Pontosa (morze) i góry. Jej odpowiednikiem rzymskim jest Terra Mater (Tellus). ”Lament świętokrzyski” - Matka Boska, bezsilnie patrząca na kaźń Jezusa, rozpaczająca pod krzyżem, jest w tym średniowiecznym wierszu przede wszystkim kochającą matką, której przyszło utracić syna. Jej matczyna miłość ma wymiar głęboko ludzki, Maria czuje się jedną z wielu kobiet, których spotkała podobna tragedia. ”Bogurodzica” - autor przedstawia matkę Chrystusa jako błogosławioną wybrankę Boga. Jest ona jednak bliska ludziom i pośredniczy między nimi a Bogiem. ”Nie-Boska komedia” - Zygmunt Krasiński jedną z bohaterek czyni Marię, żonę hrabiego Henryka i matkę Orcia, Jest ona kobietą nieszczęśliwa w małżeństwie. Kocha męża, ale nie jest przez niego kochana. Podobnym uczuciem darzy syna, jednak zdaje sobie sprawę z tego, jaki czeka go los - sama mu go zgotowała, stawiając miłość męża ponad interesem dziecka. ”Do Matki Polki” - Adam Mickiewicz swój wiersz kieruje do polskich matek. Twierdzi, że niewola w kraju powoduje, że dzieci od małego powinny być przyzwyczajane do bólu, pracy i wczesnej, męczeńskiej śmierci. Szczególnie trudna jest rola matki, która musi wskazywać nie piękno, a okrucieństwo świata. Musi uczyć pogardy, a nie miłości. strona: - 1 - - 2 - - 3 - - 4 -Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij Z tekstami kultury wielu z nas spotkało się po raz pierwszy w szkole. Szczególną uwagę poświęcają im także maturzyści. Możemy znaleźć je dosłownie wszędzie, nawet w codziennym otoczeniu. Czym więc są teksty kultury i dlaczego rozumienie ich jest tak istotne? O czym właściwie mowa? Za teksty kultury możemy uznać takie działania człowieka, które da się zanalizować i zinterpretować. Należy tutaj również wspomnieć, że – wbrew nazwie – nie każdy tekst kultury musi być sporządzony w formie pisemnej. W tym przypadku musimy spojrzeć na słowo tekst jak na przenośnię. Oznacza ono ważny komunikat, który możemy wyczytać wprost z danego dzieła. Jakie cechy musi spełnić dzieło, aby było uznane za tekst kultury? Przede wszystkim takie dzieło nie może być kwestią przypadku. Powinno być stworzone według konkretnych reguł, zamierzeń. Drugą, równie istotną kwestią jest zrozumienie przez odbiorcę prezentowanych treści. Komunikat wysyłany do innych ludzi powinien dać się zinterpretować, być zrozumiały i osadzony w konkretnym kontekście znaczeniowym. Co możemy uznać za teksty kultury? Teksty kultury można podzielić na kilka grup. Pierwsza z nich to dzieła pisane, czyli wiersze, artykuły, scenariusze itd. Druga grupa to dzieła wizualne, a więc fotografie, obrazy, oraz audiowizualne – teledyski, filmy, programy telewizyjne. Kolejnym przykładem tekstu kultury jest dzieło audialne, czyli piosenki, audycje radiowe itd. Ostatnia z grup dotyczy świata wirtualnego i tutaj za przykład mogą nam posłużyć gry komputerowe, hiperteksty. Co więcej, tekstem kultury może być również konkretne miasto lub państwo. Czy określenie obraz świata jest w tej kwestii adekwatne? Wiele dzieł tworzonych jest po to, aby zwrócić uwagę odbiorcy na pewne kwestie. Czasami poruszają błahe tematy, ale najczęściej bywają obrazem pewnych zjawisk społecznych czy wynikiem panującej sytuacji politycznej w danym państwie. Pozwalają także dokonać retrospekcji i spojrzeć na przeszłe zdarzenia świeżym okiem oraz zrozumieć przyszłość i teraźniejszość. Testy kultury stają się zatem nie tylko próbą wyjaśnienia konkretnych sytuacji, ale również mapą, która pomoże nam przecierać nowe ścieżki. Które teksty kultury są dla Was najbardziej inspirujące? ? Zainteresuje Cię również: Miłośniczka Polskiego Języka Migowego, czeskiej kultury i zespołu Bon Jovi. Interesuje się sztuką, dziedzictwem kulturowym i organizacją wydarzeń kulturalnych. Relaksuje się, pisząc teksty, czytając poezję i pijąc kawę. Matura ustna z języka polskiego w nowej formule znacząco odbiega od zdawania egzaminu w formie prezentacji, jaką jeszcze niedawno przygotowywało się przez cały rok. Aby tegoroczni maturzyści wiedzieli, jakiego typu zadań mogą się spodziewać na egzaminie maturalnym z języka polskiego, postanowiliśmy przedstawić jedno przykładowe zadanie przygotowane przez CKE wraz z przykładowym rozwiązaniem. Więcej tego typu zadań można znaleźć na stronie CKE pod adresem Oto przykładowe zadanie, które uczeń losuje podchodząc do zdawania matury ustnej z języka polskiego: Jak w tekstach kultury może być uwznioślona zwyczajność? Omów zagadnienie, odwołując się do przytoczonego fragmentu i do całości Pana Tadeusza oraz do innego tekstu kultury. Adam Mickiewicz „Pan Tadeusz” Na Litwie much dostatek. Jest pomiędzy nimi Gatunek much osobny, zwanych szlacheckimi; Barwą i kształtem całkiem podobne do innych, Ale pierś mają szerszą, brzuch większy od gminnych, Latając bardzo huczą i nieznośnie brzęczą, A tak silne, że tkankę przebiją pajęczą Lub jeśli która wpadnie, trzy dni będzie bzykać, Bo z pająkiem sam na sam może się borykać. Wszystko to Wojski zbadał i jeszcze dowodził, Że się z tych much szlacheckich pomniejszy lud rodził, Że one tym są muchom, czym dla roju matki, Że z ich wybiciem zginą owadów ostatki. Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, czyli Ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem, oprac. S. Pigoń, Wrocław 1982. Jakie zadanie stoi przed zdającym? Co powinien uwzględnić w swojej wypowiedzi? Przed maturzystą stoi zadanie, podczas którego powinien wykazać się: znajomością całego dzieła, nie tylko wskazanego fragmentu – odniesienie się do całości utworu określeniem problematyki utworu, a także jego warstwy symbolicznej analizą i interpretacją wylosowanego fragmentu umiejętnością tworzenia dłuższego tekstu mówionego, który powinien być spójny, poprawny pod względem stylistycznym, składniowym itp. oraz powinien być bogaty w odpowiednie słownictwo znajomością takich pojęć, jak „codzienność”, „uświęcenie”, „uwznioślenie” Realizacja – przykład: Określenie problemu Codzienność w tekstach kultury pojawia się od zarania dziejów, ale szczególnie mocno zostało to zaakcentowane już w okresie renesansu – przedmiotem zainteresowania artystów stały się wówczas zwyczajne sprawy i problemy, którym przyglądano się z uwagą, by lepiej i mądrzej żyć. Tradycje formowane w odrodzeniu ukształtowały obyczajowość szlachecką I Rzeczypospolitej. Adam Mickiewicz nawiązuje do tych tradycji, pokazując nie tylko wielką historię narodową, ale też historię szlachecką – domową, powszednią. Jeśli postawimy już jakąś tezę, to potem musimy ją odpowiednio uargumentować. Argumentacja mogłaby wyglądać następująco: Wojski jest mistrzem polowania, w lecie z upodobaniem poluje nawet na muchy i to one są właśnie głównym tematem przytoczonego fragmentu. Nie są to muchy zwyczajne, lecz owady, które „pierś mają szerszą, brzuch większy od gminnych” (epitety kojarzące się ze szlachtą), a siła i odwaga pozwala im wygrywać z polującymi na nie pająkami. Są to zatem muchy wyjątkowe, wręcz nobilitowane do stanu swego rodzaju owadziego szlachectwa przeciwstawionego muchom gminnym. Wojski tworzy genealogię tych much (może ona być odbierana humorystycznie) na sposób mityczny: muchy szlacheckie są dla gminnych tym, czym dla pszczelich rojów królowe matki – bez matek roje giną. Można w przytoczonych fragmencie widzieć tylko niewinny żart Mickiewicza, ale można też dostrzec potrzebę porządkowania świata w najdrobniejszych szczegółach, a zasadniczym stanem takiego uporządkowania jest hierarchia podkreślająca przywódczą z natury rolę szlachty. Odwołanie do załączonego tekstu. Następnie należy odwołać się do całości dzieła, a także do innych utworów, których znajomością dobrze byłoby się pochwalić. Odwołanie się do kontekstów podnosi wartość wypowiedzi, co uznaje się za walor i jest dowodem na to, że uczeń potrafi nie tylko myśleć kontekstowo, ale także posiada co do tego odpowiednią wiedzę. Przykładowe odwołanie się do całości utworu mogłoby wyglądać następująco: Mickiewicz uzyskuje to poprzez afirmację codzienności i zwyczajności. Obecna w poemacie afirmacja zwyczajności jest świadectwem dążenia autora do uwznioślenia wizji świata, do którego poprzez tworzenie arcydzieła, odbywał sentymentalną, duchową podróż. To świat na wpół baśniowy, w którym zwykłe elementy przyrody (np. kapusta, konopie), zwykłe przedmioty (np. rapier, porcelana), zwykłe miejsca (np. kopiec mrówek przy „świątyni dumania”) czy zwykłe czynności (np. zbieranie grzybów, parzenie kawy) zostają podniesione ponad stan zwykłości. To połączenie realizmu z idealizacją ma tworzyć obraz świata na pozór zwykłego, który, gdy mu się dobrze przyjrzeć, na każdym kroku odkrywa przed czytelnikiem oblicze niezwykłe, niemal baśniowe. Odwołanie kontekstowe mogłoby wyglądać następująco: Szczególny, paradoksalny rodzaj uwznioślenia codzienności stosował jeden z twórców i klasyków amerykańskiego pop-artu Andy Warhol, który do rangi „bohaterów” swoich obrazów podniósł zwykłe, nierzadko, seryjnie robione przedmioty. Były nimi najczęściej elementy kojarzone z komercyjnym wymiarem amerykańskiej rzeczywistości – np. popularna zupa czy gwiazdy pop-kultury. Paradoksalny i prowokacyjny sposób nobilitacji takich przedmiotów polegał na tym, że podnosząc je do rangi tematów swoich dzieł, artysta pokazywał, jak zdegradowana w pewnych obszarach (także estetycznie) jest współczesna rzeczywistość. Na przygotowanie wypowiedzi zdający ma 15 minut, z kolei na jej wygłoszenie ma 10 minut. Na końcu odbywa się rozmowa z komisją, która trwa 5 minut. Cały egzamin zamyka się w 30 minutach. Jesteś w: Motyw obyczajów i tradycji Pochodzący z zamożnego rodu mężczyjna odznaczający się szlachetnością, prawością i honorem za szczególną odwagę był pasowany na rycerza. Pasowania mógł dokonać król lub książę, a insygniami rycerskimi były ostrogi i pas. Zbyszko został rycerzem w niecodziennych okolicznościach, podczas choroby. W rzeczywistości rycerz musiał przyklęknąć przed władcą, który dotykał mieczem jego ramion, dopełniając ceremonii. Ślubowanie damie było obyczajem zachodnim, mniej popularnym w Polsce. Rycerz obierał sobie damę serca, której przysięgał dozgonną wierność i obronę godności. Zbyszko obiecał Danusi, że stanie do pojedynku z każdym, kto zaprzeczy, iż najpiękniejszą i najcnotliwszą panną na świecie jest Jurandówna, oraz że złoży u jej stóp pawie czuby z hełmów krzyżackich, aby w ten sposób pomścić zamordowaną przez Krzyżaków matkę dziewczyny. Wybranka nie musiała być panną. Rycerze często przysięgali kobietom zamężnym, o czym świadczą śluby Fulka de Lorche, który za damę serca obrał Ulrykę, panią czterdziestoletnią, zamężną i otoczoną gromadką dzieci. Śluby rycerskie nie musiały również kończyć się małżeństwem. Dama serca, aby zakończyć ceremoniał, podawała rycerzowi swoje rękawiczki lub wstążkę. Rycerz nosił je przy sobie, walcząc w ten sposób w barwach swojej mogli się wyłącznie rycerze pasowani. Pojedynki odbywały się na śmierć i życie, a w czasach pokoju stanowiły rodzaj rozrywki podczas turniejów, kiedy rycerze wykazywali się siłą, walecznością i umiejętnością władania bronią. Obyczaj ten służył do nie tylko do obrony honoru rycerza, ale i ojczyzny, przyjaciół oraz rodziny. W takich okolicznościach toczyła się walka na śmierć i życie, a zwycięzca zabierał własność pokonanego – jego konie, zbroję, łupy wojenne. Wyzwaniem do pojedynku było rzucenie rękawicy, a jej niepodniesienie godziło w dobre imię rycerza. Gotowość do stanięcia w szranki rycerze poświadczali uściśnięciem dłoni. Po walce zwycięzca zostawał przez dobę na placu boju, ponieważ krewni pokonanego w ramach rewanżu mieli prawo do wyzwania go na 1 2 3 4 5 6 7

motyw starego zamczyska w tekstach kultury