na poniższych fotografiach przedstawiono wybrane atrakcje turystyczne afryki

1 Pieczątka szkoły WOJEWÓDZKI KONKURS GEOGRAFICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO – MAZURSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2017/2018 Etap wojewódzki Instrukcja… Na rysunku i fotografii przedstawiono wybrane formy rzeźby górskiej, które występują m.in. w Tatrach. Na rysunku przedstawiono polodowcowe górskie doliny boczne oddzielone od doliny głównej stromym progiem. Na fotografii strzałkami wskazano przykłady stożków piargowych w Tatrach. Większe sumy opadów atmosferycznych występują na. 1. P F. półkuli południowej niż na półkuli północnej. Duże różnice między sumami opadów atmosferycznych na. 2. obszarach położonych wzdłuż zwrotnika Koziorożca są P F. skutkiem oddziaływania prądów morskich. W RPA sumy opadów atmosferycznych są mniejsze niż w. 3. Na wykresie przedstawiono średnią długość trwania życia ludności Polski według płci w podziale na miasto i wieś w okresie od 1955 do 2010 r. Na podstawie wykresu sformułuj po dwa wnioski odnoszące się do długości trwania życia ludności w miastach i na wsi w podanych poniżej okresach. 1955–1965 1. Nazwij Rodzaj Poniższych Zdań Narysuj Ich Wykresy. Dokonaj analizy poniższych zdań wielokrotnie złożonych. 7.4.2010 (14:36) 1) alina była. Wypowiedzenia złożone współrzędnie test Strona 2. nonton film dilan 1991 full movie indoxxi. Zadanie 1. (1 pkt)Na zdjęciu przedstawiono Dolinę Będkowską i skałę nazywaną Sokolicą (A3).Podaj kierunek geograficzny, w którym skierowano obiektyw aparatu fotograficznego podczas wykonywania wschódZadanie 2. (1 pkt)Na północny zachód od Doliny Będkowskiej znajduje się forma terenu mająca postać otworu wydrążonego przez wodę powierzchniową zanikającą pod powierzchnią ziemi. Nazwa formy: ponor ŁykowiecPole mapy: A2 Zadanie 3. (2 pkt)Na barwnej mapie przedstawiono trzy tabelę nazwami dolin, do których odnoszą się podane część doliny wyróżniająca się walorami przyrodniczymi została objęta szczególną ochroną przyrody. - Dolina Bolechowicka W płaskim dnie doliny znajduje się kilka stawów rybnych. - Dolina Będkowska Kręta dolina, która w górnym odcinku kończy się wąwozem. - Dolina Kobylańska Wylot doliny jest położony w przysiółku Łączki Kobylańskie u podnóża Kobylskich Gór. - Dolina Będkowska Zadanie 4. (2 pkt)Wymień trzy przyrodnicze cechy tej części Doliny Będkowskiej, w której płynie potok Płaskie dno doliny 2. Zbocza doliny pokryte są roślinnością 3. Występują liczne wychodnie skałZadanie 5. (1 pkt)Zaznacz poprawne dokończenie na mapie liczne formy skalne występujące na zboczach Doliny Kobylańskiej są zbudowane ze skał:A) magmowych głębinowychB) magmowych wylewnychC) osadowych okruchowychD) osadowych organicznych Zadanie 6. (2 pkt)Przedstaw podobieństwa i różnice w środowisku przyrodniczym oraz w zagospodarowaniu Doliny Będkowskiej i Doliny Kobylańskiej. Podobieństwo: przyrodnicze: zbocza obu dolin pokryte są lasamiw zagospodarowaniu: w obu dolinach poprowadzono szlaki turystyczne Różnica:przyrodnicza: tylko w dnie Doliny Będkowskiej płynie ciekw zagospodarowaniu: tylko w dnie Doliny Będkowskiej poprowadzono drogę asfaltową Zadanie 7. (2 pkt) W dniu 22 czerwca zmierzono w jednym miejscu przedstawionych na mapie wysokość Słońca w momencie górowania. Zmierzona wysokość wyniosła 63 º 15' Oblicz szerokość geograficzną miejsca, w którym dokonano pomiaru. Przyjmij wartość deklinacji Słońca 23 º 26'. Zapisz obliczenia, a następnie wybierz położenie miejsca pomiaru wśród podanych poniżej, podkreślając poprawne dokończenie zdania. Zadanie 8. (2 pkt)Porównaj granit i bazalt według podanych obie skały są skałami magmowymi. Granit jest skałą magmową głębinową, a bazalt magmową skały: granit jest jawno-krystaliczną skałą, a bazalt skrytokrystalicznąZawartość krzemionki: granit - duża zawartość krzemionki, bazalt - mała zawartość krzemionki Zadanie 9. (1 pkt)Założono, że wymienione poniżej formy polodowcowe powstały w wyniku działalności lądolodu w Polsce podczas tego samego zlodowacenia. A. morena czołowaB. sanderC. morena dennaD. pradolina Wpisz do schematu litery, którymi oznaczono podane formy. Uwzględnij kolejność położenia od północy ku południowi C,A,B,D Zadanie 10. (2 pkt) Na mapie literami od A do D oznaczono wybrane obszary, na których występują formy polodowcowe. Zadanie 11. (2 pkt)Na schemacie przedstawiono ogólną cyrkulację atmosfery. Literami od A do F oznaczono wybrane strefy szerokości Podaj litery wskazujące strefy szerokości geograficznych, w których dominują:- pasaty: C,D- wiatry zachodnie: B,Eb) Wyjaśnij, jak powstają okołobiegunowe wyże obszary okołobiegunowe dociera mniej energii słonecznej, wobec tego powietrze nad tymi obszarami jest zimne, a przez to i ciężkie. Opadając wywiera większy nacisk na powierzchnię Ziemi. To oznacza właśnie wyższe ciśnienie atmosferyczne. Zadanie 12. (2 pkt)Jednym z przejawów procesu wietrzenia mechanicznego jest krystalizacja soli w szczelinach skalnych. Krystalizując, sole zwiększają objętość, rozszerzają szczeliny i powodują rozpad Zaznacz nazwę klimatu, w którym istnieją najdogodniejsze warunki do opisanego procesu krystalizacji soli w szczelinach subpolarnyB. umiarkowany morskiC. zwrotnikowy suchyD. równikowy wilgotnyb) Zaznacz czynnik, który przyczynia się do krystalizacji soli w szczelinach skał. A. Kwaśne Wysokie Wahania temperatury powietrza około 0 ° Wysokie roczne amplitudy temperatury powietrza. Zadanie 13. (2 pkt)Na mapie zaznaczono obszary wybranych wybrzeży do tabeli litery, którymi zaznaczono na mapie położenie opisanych wybrzeży. Wybrzeże poddawane jest wstrząsom sejsmicznym związanym z podsuwaniem się płyty oceanicznej pod kontynentalną. - DWybrzeże zostało ukształtowane przez rzeki i jęzory lodowców. - AWybrzeże o charakterze piaszczystej pustyni. Do niskich opadów na wybrzeżu przyczynia się przybrzeżny zimny prąd morski. - EWybrzeże, na którym duże amplitudy pływów w zatoce morskiej stwarzają warunki do wykorzystywania ruchów wody do produkcji energii. - B Zadanie 14. (3 pkt)Na mapie przedstawiono zasolenie powierzchniowych wód Sformułuj prawidłowość opisującą zmiany zasolenia wody wzdłuż linii miarę oddalania się od bieguna w kierunku zwrotnika wzrasta zasolenie Podaj dwie przyczyny wartości zasolenia wód oceanicznych oblewających Antarktydę. 1 niskie parowanie 2. topienie lodowców Podaj, w którym akwenie - Zatoce Perskiej czy Zatoce Gwinejskiej - jest większe zasolenie wody. Uzasadnij, podając dwa argumenty, dlaczego wody akwenu wskazanego przez Ciebie są bardziej zasolone. Akwen: Zatoka Perska 1. wysokie parowanie 2. Brak dopływu wód słodkich z rzekZadanie 15. (1 pkt)Wśród poniższych wykresów zamieszczono trzy wykresy przedstawiające wielkość przepływów Nilu w miejscach oznaczonych na mapie numerami literę, którą oznaczono wykres przedstawiający wielkość przepływów Nilu w miejscu wskazanym na mapie numerem 2. Wykres: AZadanie 16. (2 pkt)a) Zaznacz dwie formy rzeźby, które są skutkiem erozji kanionB. deltaC. przełomD. stalaktyt b) Podaj dwa przykłady działań gospodarczych człowieka przyczyniających się do rozwoju erozji wycinanie i wypalanie lasów 2. zbyt intensywny wypas zwierząt Zadanie 17. (2 pkt)a) Wpisz w tabeli, obok każdego opisu bariery rozwoju osadnictwa, właściwą nazwę wybraną z świetlna wodna grawitacyjnaWystępuje na skutek niskich wartości ciśnienia atmosferycznego oraz zmniejszonej ilości tlenu w powietrzu. - grawitacyjnaWystępuje wyłącznie w wysokich szerokościach geograficznych. - świetlna Występuje na skutek niskich wartości ciśnienia atmosferycznego oraz zmniejszonej ilości tlenu w powietrzu. - grawitacyjnaWystępuje wyłącznie w wysokich szerokościach geograficznych. - świetlnab) Obok każdego z podanych obszarów wpisz po dwie główne przyrodnicze bariery rozwoju osadnictwa wybrane spośród podanych w poleceniu a).Nowa Ziemia: termiczna, świetlnaAndy: grawitacyjna, termiczna Zadanie 18. (2 pkt)Na mapie przedstawiono wartości salda migracji wewnętrznych na pobyt stały w 2012 roku według województw oraz płci Sformułuj dwa wnioski odnoszące się do migracji wewnętrznych w Polsce według Polacy migrują do województw z silnymi ośrodkami miejskimi (Trójmiasto - pomorskie, Warszawa - mazowieckie, Kraków - małopolskie) 2. W większości województw częściej migrują kobiety b) Przedstaw dwa skutki migracji wewnętrznych w województwie lubelskim dla sytuacji społeczno-gospodarczej tego Znacznie częściej migrują kobiety. Może wystąpić problem związany z opieką nad dziećmi 2. Odpływ dobrze wykwalifikowanej kadry, która mogłaby rozwijać gospodarczo dane województwo Zadanie 19. (2 pkt)Na mapie literami A-C oznaczono trzy trasy podróży. Każda trasa prowadzi przez obszary, na których ludność używa języków urzędowych z rodziny języków do tabeli nazwy języków urzędowych (z rodziny języków indoeuropejskich) używanych na obszarach państw, przez które prowadzą zaznaczone na mapie trasy podróżyA - hiszpańskiB - francuski, portugalskiC - hiszpański Zadanie 20. (2 pkt)Na mapie zaznaczono główne obszary występowania wybranych surowców energetycznych w Podaj nazwę surowca energetycznego, którego główne obszary występowania na mapie oznaczono w legendzie literą kamiennyb) Wymień dwa przykłady przeobrażeń środowiska przyrodniczego obszarów intensywnej eksploatacji surowca energetycznego, któremu odpowiada na mapie litera Degradacja pokrywy glebowej i szaty roślinnej przez wydobywanie metodą odkrywkową 2. Powstanie leja depresyjnego - obniżenie zwierciadła wód gruntowychZadanie 21. (1 pkt)Wymień dwa sposoby zmniejszania zużycia surowców naturalnych w gospodarce, stosowane we współczesnym Recykling surowców wcześniej używanych 2. Wzrost zużycia surowców odnawialnych kosztem surowców nieodnawialnych Zadanie 22. (3 pkt)Na wykresach przedstawiono zmiany w wydobyciu wybranych surowców energetycznych na świecie w latach 2000-2010. Każdemu z wymienionych w tabeli surowców energetycznych przyporządkuj właściwy opis oraz wykres przedstawiający zmiany w jego naftowarudy uranuwęgiel brunatny A. Surowiec wykorzystywany w energetyce od drugiej połowy XX wieku. Miał zastosowanie także w przemyśle zbrojeniowym. Występuje w wielu rejonach świata, ale złoża są na ogół ubogie. Charakteryzuje się dużą wydajnością Największe złoża znajdują się w Ameryce Południowej i Azji. W wielu krajach wysoko rozwiniętych zaprzestano jednak jego wydobycia, ale w krajach dynamicznie rozwijających przemysł zapotrzebowanie na ten surowiec stale Koszty pozyskiwania surowca są relatywnie niskie. Światowe wydobycie koncentruje się w Europie. Złoża ulegają stosunkowo szybkiemu wyczerpywaniu ze względu na małe zasoby Początkowo wydobycie koncentrowało się w Ameryce Północnej i Południowej. Obecnie największe wydobycie przypada na kraje położone w Azji. Duży popyt na ten surowiec powoduje, że jego eksploatacja jest podejmowana nawet w bardzo trudnych warunkach przyrodniczyc Zadanie 23. (2 pkt)Na mapie zaznaczono i wskazano strzałkami wybrane państwa z grupy głównych producentów kawy w 2013 Na podstawie mapy wymień po jednym państwie Ameryki Południowej, Afryki i Azji z grupy głównych producentów Południowa: Brazylia lub Kolumbia Afryka: Etiopia lub Uganda Azja: Wietnam lub Indonezja b) Zaznacz poprawne dokończenie klimatu, które są charakterystyczne dla zaznaczonych na mapie państw i sprzyjają uprawie kawy, to A. niewielkie roczne amplitudy temperatury powietrza i wysokie sumy opadów gorące, suche lata, wilgotne zimy i małe dobowe wahania temperatury wysokie temperatury przez cały rok, skąpe opady w porze lata i obfite opady duże roczne amplitudy temperatury powietrza i obfite opady przez cały rok. Zadanie 24. (2 pkt)Niektóre cechy środowiska geograficznego Polski wpływają niekorzystnie na rozwój Uzasadnij, dlaczego w Polsce na uprawę ziemi niekorzystny wpływ wywiera niewielka grubość pokrywy pokrywa śnieżna stanowi warstwę ochronną dla roślin ozimych przed Uzasadnij, podając dwa argumenty, dlaczego wysoki udział gospodarstw o powierzchni poniżej 5 ha w strukturze gospodarstw Polski jest jedną z barier rozwoju Rozdrobnienie gospodarstw sprzyja obniżeniu towarowości 2. Wysoki udział gospodarstw o powierzchni poniżej 5 ha ogranicza specjalizację w rolnictwieZadanie 25. (1 pkt)W tabeli zestawiono państwa o najwyższym pogłowiu w 2010 roku wybranych zwierząt gospodarskich. Uzupełnij tabelę nazwami zwierząt gospodarskich dobranymi spośród owce trzoda chlewna Zadanie 26. (2 pkt)Przedstaw zaletę i wadę przemysłowego chowu zwierząt gospodarskich. Zaleta: chów przemysłowy umożliwia automatyzację i mechanizację produkcji, a co za tym idzie jej wzrost. Może to ograniczyć ryzyko głoduWada: 1. Znaczny wzrost zużycia energii 2. Wzrost zanieczyszczenia środowiska ściekami - głównie gnojowica 3. Niehumanitarne traktowanie zwierzątZadanie 27. (2 pkt)W tabeli przedstawiono spożycie niektórych artykułów w wybranych państwach. Uzupełnij tabelę nazwami państw dobranymi spośród Indie Japonia Stany Zjednoczone Zadanie 28. (1 pkt)Uzasadnij, podając dwa argumenty, dlaczego w krajach słabo rozwiniętych występują inne wartości spożycia mięsa na 1 mieszkańca niż w krajach wysoko Wysokie koszty produkcji mięsa 2. W krajach słabo rozwiniętych środowisko naturalne utrudnia chów zwierząt (choroby, pasożyty, susze)Zadanie 29. (2 pkt)Każdej grupie państw przyporządkuj jedną charakterystyczną dla całej grupy cechę społeczną lub Indonezja, Turcja, Albania - 2 Liczebna przewaga wyznawców islamu nad wyznawcami innych Bułgaria, Ukraina, Łotwa - 1 Ujemny przyrost Norwegia, Holandia, Rosja - 5. Duży eksport gazu Hiszpania, Malta, Francja - 4. Przynależność do Unii Europejskiej. Zadanie 30. (2 pkt) Na wykresach przedstawiono użytkowanie gruntów w wybranych państwach świata w % ogólnej powierzchni. Wpisz pod każdym z wykresów nazwę odpowiedniego państwa. Wybierz ją spośród Islandia Niemcy Rosja Ukraina Zadanie 31. (1 pkt)Uzasadnij, dlaczego na zachodnich wybrzeżach Ameryki Południowej występuje jedno z najzasobniejszych łowisk Oceanu Prąd Peruwiański (Humboldta) niesie za sobą dużo planktonu głębinowego, który unosi się ku powierzchni dzięki zjawisku 32. (2 pkt)Jednym ze skutków przełowienia łowisk morskich jest spadek populacji odławianych ryb. Podaj dwa inne negatywne skutki przełowienia łowisk Zakłócenie równowagi w ekosystemie wodnym i wymarcie innych organizmów (ptaków, fok) 2. Spadek dochodów przedsiębiorstw i osób, które utrzymują się z połowówZadanie 33. (2 pkt)Wyjaśnij, dlaczego wraz z rozwojem gospodarczym zmniejsza się zapotrzebowanie na przewóz towarów transportem kolejowym, a wzrasta zapotrzebowanie na usługi krajach o wysokim stopniu rozwoju gospodarczego dominuje zatrudnienie w usługach. Wymiana informacji i usług jest niezbędna. Do prawidłowego funkcjonowania tej gałęzi 34. (1 pkt)W ostatnich latach Polska Akcja Humanitarna organizowała pomoc dla mieszkańców Sudanu i Japonii. Poniżej, obok nazw tych krajów, wskazano rok, w którym pomoc ta była udzielona. Podaj główne wydarzenie, które stało się przyczyną udzielenia pomocy przez Polską Akcję Humanitarną mieszkańcom w każdym z wymienionych (2011 r.) - tsunami Sudan (2011/2012 r.) - wojna domowa/ susza Wszystkie odpowiedzi są przykładowe i pochodzą z serwisu Wiadomości na Facebooku Matura z geografii- poziom podstawowy: Mamy ARKUSZE, PYTANIA i przykładowe ODPOWIEDZI! Sprawdź zapytał(a) o 13:27 Korzystając z atlasu geograficznego oraz poniższej mapy, wykonaj polecenia: Zeszyt ćwiczeń dla klasy trzeciej gimnazjum . PLANETA NOWA str. 82 wpisz w odpowiednie miejsca na mapie nazwy krain geograficznych leżących w obrębie pasa pobrzeży. b) rozpoznaj miasta zaznaczone na mapie literami A-N. Wpisz poniżej nazwy tych miast: uzupełnij legendę, wpisując wsokości punktów zaznaczonych na mapie znakiem plusa i wpisz w odpowiednie miejsca na mapie cyfry które odpowiadają wymienionym poniżej obiektom Na poniższych fotografiach przedstawiono wybrane atrakcje turystyczne Afryki. Podaj ich nazwy oraz nazwy krajów, na których obszarze się one znajdują: Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu. Układ graficzny (C) CKE 2010 WPISUJE ZDAJĄCY KOD PESEL Miejsce na naklejkę z kodem EGZAMIN MATURALNY Z GEOGRAFII POZIOM PODSTAWOWY MAJ 2010 Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 18 stron (zadania 1 - 31) oraz barwną mapę. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu. 3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl. 5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane. 6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki, lupy i kalkulatora. 7. Barwną mapę możesz oderwać, ale po zakończeniu pracy włóż ją do arkusza egzaminacyjnego. 8. Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejkę z kodem. 9. Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej dla egzaminatora. Czas pracy: 120 minut Liczba punktów do uzyskania: 50 MGE-P1_1P-102 2 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadania 1-7 wykonaj na podstawie załączonej barwnej mapy przedstawiającej fragment Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej oraz własnej wiedzy. Zadanie 1. (2 pkt) Na podstawie mapy uzupełnij poniższe zdania. 1. Wysokość bezwzględna niezalesionego wzniesienia położonego na północ od miejscowości Grabowa wynosi ......................................................... . 2. Miejscowość, przez którą przebiegają: południk 19°31'E oraz droga wojewódzka nr 791, nosi nazwę ......................................................... . 3. Rzeka Minóżka wypływa ze źródła o nazwie ......................................................... . 4. Formami ochrony przyrody występującymi na obszarze przedstawionym na mapie w polu D4 są ................................................................. i .................................................................. . Zadanie 2. (1 pkt) Na fotografii przedstawiono ostańce krasowe w Podzamczu (pole G1), które są formami terenu charakterystycznymi dla Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Źródło: Podkreśl poprawne zakończenie zdania. Skała, w której są wyrzeźbione widoczne na zdjęciu ostańce krasowe, należy do grupy skał A. magmowych głębinowych. B. magmowych wylewnych. C. osadowych okruchowych luźnych. D. osadowych pochodzenia organicznego. Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 3 Zadanie 3. (2 pkt) Turysta wybrał się na wycieczkę na szczyt wzniesienia Dąbrówka (pole E7). a) Oblicz różnicę wysokości, jaką musi pokonać turysta wędrujący ze szkoły w Chechle (pole E6) na szczyt wzniesienia Dąbrówka (pole E7). Zapisz obliczenia. Obliczenia Różnica wysokości ................... m b) Podkreśl poprawne zakończenie zdania. Ze wzniesienia Dąbrówka (pole E7) turysta może w dniu 22 czerwca obserwować zachód Słońca, patrząc w kierunku miejscowości A. Błędów. B. Klucze. C. Kwaśniów. D. Grabowa. Zadanie 4. (1 pkt) Oblicz odległość w terenie w linii prostej między szczytem Dąbrówki (pole E7) a szczytem Bucznej Góry (pole F7). Podaj wynik z dokładnością do 0,1 km. Zapisz obliczenia. Obliczenia Odległość w terenie ................... km Zadanie 5. (1 pkt) Na podstawie mapy podaj podobieństwo oraz różnicę w zagospodarowaniu terenu dla potrzeb turystów pomiędzy obszarami przedstawionymi w polach D3 i H2. Podobieństwo ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Różnica ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Nr zadania Wypełnia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 1. 2 2. 1 3 a. 1 3 b. 1 4. 1 5. 1 4 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 6. (1 pkt) Na podstawie mapy podaj dwie cechy przyrodnicze obszaru przedstawionego w polu H3, które nie sprzyjają osadnictwu. 1. ................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... Zadanie 7. (2 pkt) Na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej istnieją obszary, na których pomimo dogodnych warunków przyrodniczych dla rozwoju turystyki miejscowa ludność w niewielkim stopniu czerpie korzyści z ruchu turystycznego. Przykładem są okolice wsi Żelazko i Śrubarnia (pola F3 i G4). Zaproponuj trzy inwestycje na terenie wsi Żelazko lub Śrubarnia, które mogą przynieść mieszkańcom korzyści ekonomiczne wynikające z napływu turystów. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 8. (3 pkt) W trzech miejscach spośród czterech zaznaczonych poniżej na rysunku literami A-D osadzono gnomony - pionowe słupy tej samej wysokości. Na rysunkach 1-3 pokazano cienie rzucane przez gnomony w momencie górowania Słońca 21 marca. Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 5 Rys. 1 Rys. 2 Rys. 3 a) Rozpoznaj zaznaczone na rysunku (na stronie nr 4) miejsca na południku 20°E, w których osadzono gnomony. Wpisz do tabeli litery, którymi je oznaczono. Rysunek 1 2 3 b) Oblicz godzinę czasu słonecznego w miejscu oznaczonym na rysunku (na stronie nr 4) literą X w momencie, gdy w miejscach oznaczonych literami A-D było południe słoneczne. Zapisz obliczenia. Obliczenia Miejsce na południku 20°E (Wpisz A, B, C lub D) Wynik ................................................................. Nr zadania Wypełnia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 6. 1 7. 2 8 a. 1 8 b. 2 6 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 9. (2 pkt) Na klimatogramach przedstawiono roczny przebieg średnich miesięcznych wartości temperatury powietrza i miesięcznych sum opadów atmosferycznych w trzech stacjach spośród zaznaczonych literami na mapie zasięgów stref klimatycznych Ziemi. Przyporządkuj każdemu z klimatogramów właściwą stację wybraną spośród zaznaczonych na mapie literami A, B, C, D. Klimatogram 1. Stacja ............ Klimatogram 2. Stacja ............ Klimatogram 3. Stacja ............ Na podstawie: Pydziński B., Zając S., Klimatologia w szkole, WSiP, 1980 r. Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 7 Zadanie 10. (1 pkt) Na schematycznym rysunku przedstawiono sytuację, w której front chłodny przemieszcza się z miejsca A do miejsca B. Spośród podanych zdań wybierz i podkreśl zdanie prawdziwe. A. Po przejściu frontu temperatura powietrza w miejscu B wzrośnie. B. Masa powietrza, która przemieszcza się nad miejscem A, wślizguje się wolno na masę powietrza zalegającego przy powierzchni Ziemi. C. Na froncie chłodnym tworzą się chmury burzowe. Zadanie 11. (2 pkt) W tabeli przedstawiono średnie miesięczne temperatury powietrza i miesięczne sumy opadów w Krakowie i Zakopanem. Kraków I Temperatura -2,5 (°C) Opady 32 (mm) Zakopane I Temperatura -4,9 (°C) Opady 58 (mm) II -1,4 29 II -4,1 55 III 3,0 36 III -0,5 59 IV 8,1 49 IV 4,4 77 V VI VII VIII 17,5 95 VIII 14,0 147 IX 13,8 64 IX 10,5 105 X 8,6 56 X 5,7 68 XI 3,1 40 XI 0,3 57 XII -0,8 36 XII -3,1 50 13,9 16,8 18,2 77 V 97 VI 111 VII 10,0 12,7 14,7 124 152 170 Źródło: Świat w liczbach 2008/2009, WSiP, Warszawa 2008 r. a) Na podstawie danych w tabeli podkreśl cechę klimatu Zakopanego. A. Występowanie średniej temperatury rocznej o wartości poniżej 0 °C. B. Występowanie rocznej amplitudy temperatury o wartości poniżej 20 °C. C. Przewaga opadów w półroczu chłodnym. D. Występowanie sumy opadów rocznych o wartości poniżej 1000 mm. b) Podaj przyczynę różnicy między sumą opadów rocznych w Krakowie i w Zakopanem. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Nr zadania Wypełnia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 9. 2 10. 1 11 a. 1 11 b. 1 8 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 12. (2 pkt) Przyporządkuj każdemu z podanych obszarów Polski charakterystyczny dla niego typ genetyczny jezior. Nazwy typów jezior wybierz spośród podanych poniżej. Typy jezior: cyrkowe, deltowe, krasowe, przybrzeżne, rynnowe. Obszar występowania jezior wybrzeże Bałtyku pojezierza północnej Polski Tatry Wysokie Żuławy Wiślane Typ genetyczny jezior Zadanie 13. (1 pkt) Na rysunkach przedstawiono układy warstw skalnych charakterystyczne dla obszarów o zaburzonej budowie tektonicznej. Podaj numery rysunków przedstawiających układy warstw skalnych, w których nastąpiło: - pochylenie i sfałdowanie warstw pod wpływem bocznego nacisku o kierunku ......... poziomym - przerwanie ciągłości warstw i pionowe przemieszczenie obszaru położonego ......... między uskokami - powstanie części wypukłych nazywanych antyklinami i części wklęsłych, ......... czyli synklin. Zadanie 14. (2 pkt) Południowa część Europy leży w strefie czynnego wulkanizmu. a) Podaj nazwę położonego we Włoszech na Półwyspie Apenińskim wulkanu, którego wybuch w 79 r. zniszczył między innymi miasta Herkulanum i Pompeje. ............................................................................ Z wulkanów może wydostawać się lawa, pary, gazy wulkaniczne oraz produkty stałe. b) Podaj trzy przykłady stałych produktów erupcji wulkanicznej. ............................................................................ ............................................................................ ............................................................................ Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 9 Zadanie 15. (1 pkt) Na mapie poziomicowej przedstawiono fragment pradoliny Redy i Łeby. Na podstawie: Atlas form i typów rzeźby terenu Polski, Zarząd Topograficzny Wojska Polskiego, Warszawa 1960 r. Na podstawie przedstawionego na mapie przykładu pradoliny podkreśl dwie cechy tej formy rzeźby. A. Pradolina jest szeroką doliną o płaskim dnie. B. Jest to U-kształtna dolina utworzona przez lodowiec górski. C. Dnem pradoliny płyną rzeki o dużych spadkach wody. D. Dno pradoliny jest często zabagnione. E. Profil poprzeczny pradoliny ma kształt litery V. Zadanie 16. (2 pkt) Obok nazwy każdej z wymienionych formacji roślinnych wpisz literę, którą oznaczono typowe dla niej rośliny. Tundra Tajga Lasy liściaste strefy umiarkowanej Sawanna Wilgotne lasy równikowe ........ ........ ........ ........ ........ A. świerk, modrzew B. baobab, akacja C. kakaowiec, liana D. brzoza karłowata, chrobotek reniferowy E. pinia, oleander F. dąb, jesion Nr zadania Wypełnia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 12. 2 13. 1 14 a. 1 14 b. 1 15. 1 16. 2 10 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 17. (2 pkt) Uzupełnij tabelę, wpisując nazwy krain geograficznych wybrane spośród wymienionych poniżej. Krainy geograficzne: Alpy, Andy, Atlas, Góry Skaliste, Himalaje, Nizina Francuska, Nizina Nullarbor, Nizina Zatokowa, Wielkie Góry Wododziałowe, Wyżyna Abisyńska, Wyżyna Gujańska, Wyżyna Tybetańska. Kontynent Azja Afryka Australia Ameryka Północna Ameryka Południowa Amazonki Nizina Gangesu Senegalu Barkly Wielkie Równiny Wyżyna Góry Zadanie 18. (2 pkt) W tabeli przedstawiono liczbę urodzeń żywych w wybranych krajach świata na 1000 ludności w 2009 r. Kraj Niemcy Włochy Indie Meksyk Urodzenia żywe 8,2 8,2 21,8 19,7 Na podstawie: Podaj trzy przyczyny niskiego wskaźnika urodzeń w krajach wysoko rozwiniętych, takich jak Niemcy i Włochy. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 11 Zadanie 19. (1 pkt) W 1985 roku liczba ludności Łodzi wynosiła prawie 848 tysięcy mieszkańców i była o około 108 tysięcy większa niż w Krakowie. W 2007 roku Kraków pod względem liczby mieszkańców stał się drugim miastem Polski i wyprzedził Łódź. Na wykresach przedstawiono wybrane cechy ludności Łodzi i Krakowa w latach 1985, 2000, 2006. Przyrost naturalny w Łodzi i Krakowie na 1000 ludności w latach 1985, 2000, 2006 Ogólne saldo migracji ludności w Łodzi i Krakowie na 1000 ludności w latach 1985, 2000, 2006 Na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Łodzi Na podstawie wykresów wyjaśnij, podając dwie przyczyny, dlaczego Kraków pod względem liczby mieszkańców wyprzedził Łódź. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 20. (1 pkt) Podkreśl nazwy dwóch obszarów charakteryzujących się obecnością rozległych stref zurbanizowanych typu megalopolis. A. północno-wschodnie wybrzeża USA B. wybrzeża Europy Południowej C. wybrzeża wyspy Honsiu D. zachodnie wybrzeża Australii E. północno-wschodnie wybrzeża Brazylii Nr zadania Wypełnia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 17. 2 18. 2 19. 1 20. 1 12 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 21. (1 pkt) Uzupełnij ciąg przyczynowo-skutkowy, wpisując we właściwe miejsca litery, którymi oznaczono kolejne zmiany w środowisku geograficznym spowodowane wzrostem liczby ludności. A. Zmniejszenie retencji. B. Zwiększenie zapotrzebowania na żywność. C. Wzrost zagrożenia powodziami. D. Wycinanie lasów. Wzrost liczby ludności Zadanie 22. (3 pkt) Na mapie przedstawiono wartości PKB na 1 mieszkańca w 2007 roku oraz średni wzrost gospodarczy w przeliczeniu na rok w latach 1995-2005. Na podstawie: Gazeta Wyborcza, r. a) Na podstawie mapy wymień po dwa województwa charakteryzujące się podanymi w tabeli cechami. Województwa o najwyższych wskaźnikach PKB na 1 mieszkańca o o o o ............................................................... ............................................................... ............................................................... ............................................................... Województwa o najniższych wskaźnikach średniego wzrostu gospodarczego Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 13 b) Podaj dwie konsekwencje zróżnicowania wartości PKB na 1 mieszkańca między województwami Polski. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... c) Podaj dwie cechy wschodnich województw Polski, które mogą sprzyjać podejmowaniu działalności gospodarczej przez zagranicznych inwestorów. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 23. (1 pkt) W tabeli przedstawiono wybrane dane dotyczące uprawy pszenicy we Francji w 2007 r. Powierzchnia zasiewów w tys. ha 5315 Zbiory w tys. ton 33219 na 1 mieszkańca w kg 538,3 udział w świecie w % 5,5 Źródło: Mały Rocznik Statystyczny Polski 2009, GUS, Warszawa, 2009 r. Na podstawie danych z tabeli oblicz wielkość plonów pszenicy we Francji w 2007 r. Podaj wynik w dt/ha. Pamiętaj, że 1 dt = 100 kg. Zapisz obliczenia. Obliczenia Plony ..................... dt/ha Zadanie 24. (2 pkt) W krajach wysoko rozwiniętych surowcowe okręgi poddawane są restrukturyzacji. W Polsce ten proces zachodzi w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. a) Wymień dwie przyczyny restrukturyzacji surowcowych okręgów przemysłowych. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... b) Podkreśl nazwę okręgu przemysłowego o genezie surowcowej, który został zrestrukturyzowany w II połowie XX wieku. A. Paryski B. Reńsko-Westfalski C. Tokijski D. Uralski Nr zadania Wypełnia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 21. 1 22 a. 1 22 b. 1 22 c. 1 23. 1 24 a. 1 24 b. 1 14 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 25. (1 pkt) Podkreśl dwie zmiany w przemyśle, które wystąpiły we Francji i w Wielkiej Brytanii w II połowie XX wieku. A. Upowszechnienie technologii przyjaznych dla środowiska. B. Zwiększenie udziału węgla kamiennego w produkcji energii elektrycznej. C. Ograniczenie produkcji materiałochłonnej i energochłonnej. D. Wzrost zatrudnienia połączony ze spadkiem kwalifikacji pracowników. Zadanie 26. (1 pkt) Każdemu z wymienionych poniżej krajów przyporządkuj po jednym odnawialnym źródle energii mającym znaczący udział w produkcji energii elektrycznej w tym kraju. Źródła energii wybierz spośród podanych. Źródła energii: energia spadku wody, energia słoneczna, energia prądów morskich, energia geotermalna, energia wiatru. Dania ............................................................................................................................................ Norwegia ...................................................................................................................................... Zadanie 27. (2 pkt) Na mapie zaznaczono szarą barwą cztery wybrane państwa. Przyporządkuj każdej z podanych międzynarodowych organizacji jedno państwo członkowskie, wpisując jego nazwę we właściwe miejsce tabeli. Państwa wybierz wyłącznie spośród zaznaczonych na mapie. Organizacja NATO OPEC Nazwa państwa Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 15 Zadanie 28. (2 pkt) W wyniku Układu z Schengen zrezygnowano z kontroli granicznej pomiędzy większością państw UE. W 2009 roku wyjątek stanowiły: Bułgaria, Rumunia, Cypr, Wielka Brytania oraz Irlandia. Na poniższej mapie zaznaczono trasy sześciu wycieczek z Warszawy. Podkreśl trzy zaznaczone na mapie trasy wycieczek, które turyści podróżujący w sierpniu 2009 roku przejechali samochodem bez kontroli granicznej. Warszawa - Tallin (A) Warszawa - Petersburg (B) Warszawa - Paryż (C) Warszawa - Rzym (D) Warszawa - Warna (E) Warszawa - Ateny (F) Zadanie 29. (1 pkt) Podkreśl dwie cechy społeczno-gospodarcze charakterystyczne dla krajów wysoko rozwiniętych. A. Rozwój gałęzi przemysłu o niskim stopniu przetwarzania. B. Wysoka towarowość rolnictwa. C. Wysoka chłonność rynków zbytu. D. Wysoki wskaźnik zatrudnienia w rolnictwie. Nr zadania Wypełnia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 25. 1 26. 1 27. 2 28. 2 29. 1 16 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy Zadanie 30. (2 pkt) Na zdjęciach przedstawiono charakterystyczne atrakcje turystyczne wybranych regionów Polski. Poniżej na mapie konturowej zaznaczono położenie wybranych atrakcji turystycznych Polski, w tym obiektów przedstawionych na fotografiach. 1. Jaskinia Raj 2. Tężnie w Ciechocinku 3. Zamek w Malborku Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy 17 Przyporządkuj obiekty przedstawione na fotografiach do regionów wymienionych w tabeli. Wpisz literę, którą na mapie oznaczono położenie tych obiektów. Region Polski Kujawy Wyżyna Kielecko-Sandomierska Żuławy Wiślane Obiekt (numer fotografii) Miejsce występowania (litera na mapie) Zadanie 31. (2 pkt) Zapoznaj się z poniższym tekstem i wykonaj polecenie. Rozwiązywanie problemów wielkich miast na przykładzie Kurytyby w Brazylii Światowe Forum Habitat II uznało brazylijskie miasto Kurytyba za jedno z najbardziej innowacyjnych miast na świecie, z doskonale rozwiązanymi problemami transportowymi, ekologicznymi i społecznymi. Doświadczenia Kurytyby przeczą poglądom, że jedynym lekarstwem na problemy metropolii są najnowsze skomplikowane technologie. Większość planistów uważa, że miasta powyżej miliona mieszkańców muszą mieć metro. Przyjmuje się również, że takie miasta muszą budować kosztowne zakłady selekcji śmieci. W Kurytybie nie ma ani jednego takiego zakładu. Każdego dnia mieszkańcy zbierają makulaturę. Inicjatywa ta powoduje, że w ponad 70% gospodarstw segreguje się odpady. Za wypełnione śmieciami worki biedniejsi mogą otrzymać żetony autobusowe, paczki żywnościowe i szkolne zeszyty. W ciągu ostatnich trzech lat uczniowie ponad 100 szkół za prawie 200 ton odpadków dostali blisko 1,9 mln zeszytów. W wyniku innego przedsięwzięcia zatrudniani są bezrobotni do sprzątania dzikich wysypisk. Te innowacje oparte są raczej na zwiększaniu zatrudnienia niż na mechanizacji. W mieście przyjęto też pierwszeństwo transportu publicznego nad indywidualnym. Zaprojektowano system ekspresowych autobusów jako jednolitą całość. Trasy autobusowe posiadają wiele korzystnych cech kosztownego systemu podziemnego metra, z którego budowy w Kurytybie zrezygnowano. Metro kosztowałoby ok. 60-70 mln dol. za kilometr, koszt trasy szybkiego autobusu to ok. 200 tys. dol. za kilometr. Autobusy poruszające się po przeznaczonych tylko dla nich trasach nie muszą przedzierać się między innymi samochodami. Na podstawie: Szymańska D., Urbanizacja na świecie, PWN, Warszawa 2007 r. Na podstawie tekstu podaj cztery przykłady korzyści dla Kurytyby, które są skutkiem wprowadzonych w tym mieście rozwiązań. 1. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 4. ................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Nr zadania Wypełnia Maks. liczba pkt egzaminator Uzyskana liczba pkt 30. 2 31. 2 18 Egzamin maturalny z geografii Poziom podstawowy BRUDNOPIS Komisje Egzaminacyjne - dane teleadresowe Centralna Komisja Egzaminacyjna kod: 00-190miejscowość: Warszawaadres: ul. Józefa Lewartowskiego 6kontakt tel.: (22) 53-66-500fax: (22) 53-66-504e-mail: ckesekr@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku kod: 80-874miejscowość: Gdańskadres: ul. Na Stoku 49kontakt tel.: (58) 32-05-590fax: (58) 32-05-591e-mail: komisja@ pracy: - 191687916NIP: 583-26-08-016 Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Jaworznie kod: 43-600miejscowość: Jaworznoadres: ul. Mickiewicza 4kontakt tel.: (32) 78-41-601fax: (32) 78-41-608e-mail: sekretariat@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie kod: 31-978miejscowość: Krakówadres: os. Szkolne 37kontakt tel.: (12) 68-32-101fax: (12) 68-32-100e-mail: oke@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łodzi kod: 94-203miejscowość: Łódźadres: ul. Praussa 4kontakt tel.: (42) 63-49-133fax: (42) 63-49-154e-mail: komisja@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży kod: 18-400miejscowość: Łomżaadres: ul. Nowa 2kontakt tel.: (86) 21-64-495fax: (86) 473-71-20e-mail: sekretariat@ pracy: 8 - 16 Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu kod: 61-655miejscowość: Poznańadres: ul. Gronowa 22kontakt tel.: (61) 85-40-160fax: (61) 85-21-441e-mail: sekretariat@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie kod: 00-844miejscowość: Warszawaadres: ul. Grzybowska 77kontakt tel.: (22) 45-70-335fax: (22) 45-70-345e-mail: info@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocławiu kod: 53-533miejscowość: Wrocławadres: ul. Zielińskiego 57kontakt tel.: (71) 78-51-894fax: (71) 78 -51-866e-mail: sekretariat@ pracy: 8-16REGON: 931982940NIP: 895-16-60-154 Zimbabwe jest siedzibą jednego z najbardziej zjawiskowych wodospadów, największego antropogenicznego jeziora i zachowanych ruin czołowego XIV-wiecznego ośrodka. Na turystów czeka dodatkowo niezapomniane safari na rozległych sawannach z możliwością spotkania zwierzęcej wielkiej piątki Afryki. Spektakularna wodna kurtyna Jeden z najpiękniejszych krajobrazów w Afryce/ fot. Na granicy Zimbabwe i Zambii zachwycają najprawdopodobniej najsłynniejsze atrakcje turystyczne Południowej Afryki – wodospady Wiktorii. Spływające wody tworzą olbrzymią, gęstą chmurę, widoczną już z 20 km, a spadkowi towarzyszy niewyobrażalny szum. Z tego względu, rodowici mieszkańcy nazwali miejsce „dymem, który grzmi”. Dopiero w połowie XIX wieku, pierwszy Europejczyk, który doznał zaszczytu podziwiania tego cudu natury, Szkot David Livingston, nadał wodospadowi imię swojej królowej. Wodospad jest częścią rzeki Zambezi, która przy samej krawędzi liczy sobie aż 1,7 km szerokości. Maksymalny spadek wynosi 107 metrów, więc jest prawie dwa razy wyższy od słynnej Niagary. Wodospady najefektywniej wyglądają w okolicach kwietnia, tuż po porze deszczowej. Wielkie, spadające ilości wody sprawiają, że ze stromych klifów nie można wtedy dostrzec dolnych formacji skalnych. Z kolei najmniej efektownie jest w październiku, gdy wodospady w niektórych miejscach pozostają całkowicie suche. Okoliczne firmy oferują wiele dodatkowych atrakcji na miejscu. Można skoczyć na bungee z czarującego okolicznego mostu, podziwiać panoramę niebywałego miejsca z pokładu helikoptera, czy przeżyć ekstremalny rafting pod wodospadem. W okolicy znajduje się również wiele hoteli, a ceny zaczynają się już od 20 USD za dwuosobowy pokój. Polityczna i kulturalna stolica Wizytę w Zimbabwe najprawdopodobniej rozpoczniesz od poznania stolicy, Harare, z głównym portem lotniczym w państwie. To polityczny, kulturalny i historyczny ośrodek z interesującymi budynkami, wieżowcami i sporymi ogrodami botanicznymi. Aleja Milton – jedna z piękniejszych części stolicy Zimbabwe/ fot. Pasjonujące eksponaty afrykańskiego dziedzictwa znajdują się w Narodowej Galerii i Muzeum Królowej Wiktorii. Z kolei nieco odetchnąć można w klimatycznym, pełnym zieloności i czarujących zakamarków parku Harare Gardens. Po miejscowe przysmaki i pamiątki najlepiej udać się na pchli targ w dzielnicy Mbare. W poszukiwaniu wielkiej piątki W narodowym parku Hwange żyje blisko 110 różnych gatunków ssaków i ponad 400 gatunków ptaków. Miejsce jest szczególnie znane ze sporej populacji słoni, hien i żyraf, ale przy odrobinie szczęścia, na rozległych sawannach, można spotkać całą słynną wielką piątkę Afryki, czyli lwa, lamparta, bawoła, słonia i nosorożca. Trudno nie natrafić na słonie podczas safari w Parku Narodowym Hwange/ fot. Park zajmuje powierzchnię aż 14 tysięcy km2 i mieści się między wodospadami Wiktorii i drugim największym miastem kraju – Bulawayo. Na miejscu można skorzystać z opcji pieszego, konnego bądź samochodowego safari. Według miejscowych informacji, na terenie parku żyje nawet 30 tysięcy słoni! Atrakcje Zimbabwe – ruiny wielkiego królestwa Obecna nazwa państwa oznacza w miejscowym języku „dom z kamienia”, a pochodzi od zachowanych ruin Wielkiego Zimbabwe – ośrodka, budowanego już w XII stuleciu. Do dziś w centrum kraju turyści odwiedzają pozostałości miasta, które zostało w całości wybudowane z kamienia. Małe skalne bloczki były stawiane jeden po drugim, tworząc korytarze, pomieszczenia i wielkie mury, w których w szczytowym okresie żyło nawet 18 tysięcy ludzi. Państwo było ośrodkiem religijno-politycznym, a ze względu na brak potencjalnych wrogów tym rejonie, nie miało typowego dla tych czasów charakteru obronnego. Aż trudno uwierzyć, że mury bez żadnej zaprawy przetrwały w takim stanie do dziś/ fot. Wielkie Zimbabwe składa się z trzech części – kompleksu na stromym wzgórzu, w dolinie i olbrzymiego okręgu, w którym miał żyć sam król. Władca był otoczony przez mur o grubości sześciu metrów, który wznosił się na wysokość dwunastu metrów. Zachowane ruiny to główne atrakcje Zimbabwe, ale i całej południowej Afryki. Na kontynencie można odnaleźć kilka podobnych typu obiektów, jednak żadne z nich nie są tak spektakularne. Jezioro życia Zimbabwe nie ma dostępu do morza bądź oceanu, ale na północy kraju, przy granicy z Zambią, rozciąga się wielkie jezioro z prawie 1000-kilometrowym wybrzeżem – Kariba. To największy na świecie antropogeniczny akwen, powstały pół wieku temu w wyniku postawienia na wyschniętym korycie rzeki wielkiej tamy. Zachody słońca to niewątpliwa atrakcja wyprawy po jeziorze/ fot. Kariba charakteryzuje się nieregularnym wybrzeżem i mnóstwem małych wysepek z typową dla sawanny roślinnością. Jezioro okazuje się szczególnie przydatne podczas pory suchej, kiedy ukojenia szukają słonie, bawoły i hipopotamy. Słynie również z rybołówstwa, a drapieżnikami są nawet ryby – tigerfish z ostrymi jak piranie zębami, które potrafią wystrzelić z wody i złapać w powietrzu ptaka. Zimbabwe – perła Afryki Natura jest bez wątpienia najważniejszym czynnikiem, który przyciąga turystów do tego państwa. Główne atrakcje Zimbabwe to wodospady, parki narodowe i jezioro, ale również szybko rozwijające się miasta są ośrodkami, w których można zasmakować afrykańskiej kultury. Dodatkowym plusem wyprawy są niskie ceny, będące następstwem niedawnej hiperinflacji. W jej wyniku główną użytkowaną walutą został dolar amerykański, a nie tak jak było kilka lat temu, zimbabweński. Z Warszawy do Harare można dolecieć z dwiema przesiadkami w ok. 17-20 godzin. Najlepszą porą na wizytę w Zimbabwe jest okres od maja do września, kiedy występuje pora sucha i zwierzęta zbierają się przy zbiornikach wodnych. Od września zaczynają się jednak bardzo upalne temperatury, przekraczające 30 stopni Celsjusza. Wodospady Wiktorii najchętniej odwiedzane są w okolicy kwietnia – wtedy to kończy się pora deszczowa i stan wody w spływającej rzece jest najwyższy.

na poniższych fotografiach przedstawiono wybrane atrakcje turystyczne afryki